Peesklachten

Heb ik een peesblessure of hoe kom ik daarachter dat ik een peesblessure heb? Of je weet al dat je een peesblessure hebt en je loopt er al een tijd mee te tobben. Je vraagt jezelf af hoe je van die klachten af kan komen om weer zonder klachten te sporten. Vaak weet iedereen wel dat peesklachten een lange tijd kunnen duren, maar welke behandeling is nu geschikt en kan je ook peesklachten voorkomen? In deze blog lees je hier meer over.

Peesblessure:

In het verleden werd er bij een peesblessure vaak gesproken over een peesontsteking. Echter door vernieuwde inzichten spreken we tegenwoordig niet meer over een peesontsteking, maar over een tendinopathie.1,2 Een tendinopathie is eigenlijk een verzamelnaam voor klachten aan de pees.

Welke klachten horen er bij een peesblessure?

  • Pijn en stijfheid rondom de pees, bijvoorbeeld bij de kniepees aan de voorzijde van de knie.
  • In het begin vaak pijn en stijfheid na het sporten. Soms zelfs pas 24 uur nadat je het belast hebt.
  • ’s ochtends bij het uit bed stappen last van stijfheid en pijn rondom de pees.
  • Wanneer je langer last hebt van je blessure, ga je ook tijdens het sporten klachten voelen.
  • Wanneer de klachten toenemen kan je last krijgen tijdens dagelijkse bezigheden zoals opstaan en/of traplopen.

Wat cijfers op een rij:

Peesblessures komen vaak voor bij sporters. Zo zijn 30-40% van de sportblessures, een peesblessure.2 Krijgen 11,8% tot 14,4% van de recreatieve volleyballers en basketballers te maken met een kniepeesblessure. Bij professionele volleyballers en basketballers neemt dit zelfs toe naar 32%-45%. Ook achillespeesblessures komen veel voor bij sporters, 6,2-9,5%.3 Van de achillespeesblessures ontstaan er 2% tijdens het voetbal.4

Wil je meer weten over het monitoren van je trainingsbelasting. Dan lees je in onze blog acute workload daar meer over.

Een kijkje in de pees

Een pees is de verbinding van een spier met het bot. De pees heeft als doel de krachten te verdelen die tijdens het bewegen op je lichaam inwerken en zorgt er samen met de spieren voor dat gewrichten (actief) kunnen bewegen. Een pees bestaat uit vezels, vezels en nog meer vezels. Met daaromheen bundels, bundels en nog eens bundels. Om de bundels zit, net zoals bij de spier, bindweefselvliezen het epitendon, peritendon en endotendon

(Zie afbeelding 1)

Een gezonde pees bestaat uit collagene vezels, matrix, cellen en bloedvaten. Wanneer je, je pees overbelast is er niet voldoende capaciteit om te herstellen. Hierdoor ontstaat er zwelling, is er sprake van bloedvaten ingroei en verandering in de vezels.5 Echter hoeft niet elke verandering pijnklachten te geven. Zo kan iemand zonder peesklachten toch een kwalitatief mindere pees hebben. Hoe het weefsel eruit ziet, zegt dus niet altijd wat over de ervaren klachten.1,3

Peesstructuur

Afbeelding 1. Anatomie

Hoe ontstaat een peesblessure?

De oorzaak voor het ontstaan van een peesblessure is multifactorieel.2 Het kan te maken hebben met overbelasting en te weinig rust nemen. Ook onderbelasting of leeftijd gerelateerde verandering van de pees kunnen een oorzaak zijn voor het ontstaan van klachten.3,6 Pezen zijn gemaakt om flinke belasting op te vangen, maar wanneer we een periode niet zwaar belasten is soms een lichte belasting al te veel. Neem bijvoorbeeld een tenniselleboog die vaak ontstaat door computerwerk en heeft soms weinig met tennis te maken. Achter de computer werken is een lichte belasting, maar gedurende de hele dag moet de spier wel aangespannen blijven. Wanneer je niet goed getraind bent, kan een week computerwerk al te veel zijn om niet voldoende van te herstellen.

Fasen van de blessure5

  • Stadium 1: Acute peesklachten (reactieve tendinopathie). Vaak ontstaan er klachten direct na een overbelasting. Belasting moet aangepast worden en daarna weer rustig opgebouwd worden. Er is vaak geen sprake van blijvende schade in de pees. De pees is pijnlijk en er zit vaak vocht.
  • Stadium 2 Dysrepair. Vaak is dit de fase waarin de pees een lange tijd onderbelast is of wanneer er niet voldoende rust is genomen en sporters met peesklachten gewoon door sporten. (Langdurige overbelasting). Er is sprake van de te weinig herstel capaciteit en de klachten komen en gaan.
  • Stadium 3 Degeneratief. Dit zien we vaak bij oudere mensen of wanneer de pees echt jaren overbelast is geweest en mensen heel vaak peesklachten hebben ervaren. Er is sprake van verandering van de cellen in de pees. De pees kan op verschillende plekken verdikt zijn.

Een peesblessure herstelt erg langzaam en vraagt veel geduld.7 Een degeneratieve pees zal zelden de sterkte en vorm terugkrijgen zoals een gezonde pees. Echter is pijn vrij sporten nog steeds een doel. Zoals eerder besproken kan de kwaliteit van de pees nog zo slecht zijn, maar je hoeft niet persé klachten te ervaren als je goed getraind bent.

Wat kan je doen bij peesklachten?

Als de klachten langer dan 2 weken aanhouden, raden we je aan om een afspraak te maken bij SMC Amersfoort. Zo kunnen we de ernst van je klacht beoordelen, beoordelen in welke fase van herstel je zit en kunnen we beoordelen of je het toch niet aan het overbelasten bent. Ook kan er eventueel een afspraak voor echografie ingepland worden, waarmee we de structuren van de pees goed in beeld kunnen brengen.

Na de beoordeling kunnen we een gericht behandelplan opstellen. Dit behandelplan is sterk afhankelijk van welke fase van herstel je bent en van wat je uiteindelijke doel weer wordt om te kunnen doen. Het grootste gedeelte zal bestaan uit trainen.3

Hoe kan ik een peesblessure voorkomen

  • Belast niet te veel, maar zeker ook niet te weinig. Helemaal rust nemen zorgt er zeker niet voor dat je klachten over zullen gaan. Een goede balans hierin is key.
  • Bouw het sporten rustig op nadat je een periode niet gesport hebt, zoals na een lange vakantie.
  • Als je klachten langer dan 24 uur aanhouden, ga dan pas weer sporten als de klachten zijn afgenomen.
  • Ook al willen we dit liever niet horen, maar als je ouder wordt gaat de kwaliteit van je pezen achteruit. Dus let dan helemaal goed op met opbouwen van de belasting.

Als je klachten helaas toch langer aanhouden, neem dan echt contact op met SMC Amersfoort. Wij kunnen een goede inschatting maken van waar je staat en of je een andere belasting of opbouw misschien beter geschikt voor je is.

Wil je meer weten over peesklachten? Lees dan …

BRONNEN
  1. Scott, A., Squier, K., Alfredson, H., Bahr, R., Cook, J. L., Coombes, B., … & Zwerver, J. (2020). Icon 2019: international scientific tendinopathy symposium consensus: clinical terminology. British journal of sports medicine54(5), 260-262.
  2. Lipman, K., Wang, C., Ting, K., Soo, C., & Zheng, Z. (2018). Tendinopathy: injury, repair, and current exploration. Drug design, development and therapy, 591-603.
  3. Cardoso, T. B., Pizzari, T., Kinsella, R., Hope, D., & Cook, J. L. (2019). Current trends in tendinopathy management. Best Practice & Research Clinical Rheumatology33(1), 122-140.
  4. Sportblessures, Blessurecijfers. 2015:1-21. https://www.veiligheid.nl/sportblessures/kennis/cijfers-over-sportblessures.
  5. Cook, J. L., & Purdam, C. (2012). Is compressive load a factor in the development of tendinopathy?. British journal of sports medicine46(3), 163-168.
  6. Screen, H. R., Berk, D. E., Kadler, K. E., Ramirez, F., & Young, M. F. (2015). Tendon functional extracellular matrix. Journal of Orthopaedic Research33(6), 793-799.
  7. Wu, F., Nerlich, M., & Docheva, D. (2017). Tendon injuries: Basic science and new repair proposals. EFORT open reviews2(7), 332-342.